Wat zijn de oorzaken van duizelig wakker worden en wat kan je ertegen doen? Het komt veel voor dat mensen bij het opstaan duizelig zijn en dat voelt helemaal niet fijn.
De duizeligheid bij het opstaan duurt meestal maar één of enkele minutenlang. Als je ligt heb je tijdelijk een lagere bloeddruk maar als je dan opeens opstaat zakt het bloed snel naar beneden (naar de buik en benen). Hierdoor krijgt je hart even minder bloed waardoor de slagaders tijdelijk even minder bloed door het lichaam kunnen pompen. Feitelijk moet het lichaam even wennen aan je nieuwe houding. Je lichaam zal het tekort aan bloed compenseren door je slagaders te vernauwen en je hartritme te verhogen.
Duizeligheid in het algemeen
Het meeste komt duizeligheid voor op oudere leeftijd (meestal boven de leeftijd van 75 jaar). Gek genoeg is het zelfs de meest voorkomende reden voor ouderen om naar de huisarts te gaan. Het is voor ouderen dan ook echt aan te raden bij klachten van duizeligheid de huisarts te bezoeken omdat de kans op vallen groot is en de kans op botbreuken hierdoor enorm toeneemt. In principe zijn er twee verschillende oorzaken van duizeligheid. Benigne paroxysmale positieduizeligheid (BPPD) staat bekend als draaiduizeligheid en dit komt vooral voor bij mensen boven de vijftig jaar. De draaiduizeligheid ontstaat na het maken van een beweging met het hoofd (zoals bij omdraaien op bed of omhoogkijken). Hoe sneller het hoofd wordt bewogen, hoe heviger de klachten kunnen zijn maar de klachten houden in de regel niet langer dan één minuut aan. Tijdens deze draaiduizeligheid kunnen er ook misselijkheidklachten ontstaan. En dan is er duizeligheid bij het opstaan waarover we het in dit artikel hebben.
Een goed traagschuim matras helpt bij de stabiliteit in bed
Bekijk de traagschuim matrassen van ons hier
Duizeligheid bij het opstaan
Zoals hierboven al even beschreven komt duizeligheid bij het opstaan veel voor en heeft dit te maken met een tijdelijk lage bloeddruk ook wel orthostatische hypotensie genoemd. Als je s, morgens opstaat zakt je bloed, door de zwaartekracht, naar je benen. Hierdoor daalt de bloeddruk omdat het hart minder goed gevuld wordt met bloed. Hierdoor gaat je hart sneller kloppen, vernauwen de bloedvaten zich en herstelt de bloeddruk zich snel. Over het algemeen merk je hier niet zo veel van. Er kan sprake zijn van orthostatische hypotensie waarbij het hierboven beschreven niet helemaal goed werkt. Het kan dan zijn dat de hartslag te weinig stijgt of dat de bloedvaten zich niet genoeg vernauwen. Het gevolg hiervan is dat het herstel van de bloeddruk langer duurt. Omdat er dan onvoldoende bloed naar de hersenen gepompt wordt kan dit leiden tot klachten van duizeligheid en soms zelf ook flauwvallen.
Wat zijn de oorzaken van duizeligheid bij het opstaan?
Orthostase hypotensie komt het meeste voor op hogere leeftijd. Er zijn verschillende oorzaken voor orthostatische hypotensie maar in kort komt het doordat de bloedvaten zich niet voldoende vernauwen als je opstaat en je hartslag niet voldoende toeneemt. Hierdoor blijft je bloedruk even te laag waardoor er niet genoeg bloed naar de hersenen of andere lichaamsdelen stroomt. Dit kan komen door: een hoge bloeddruk, te weinig eten of drinken of door gebruik van bepaalde medicijnen
Oorzaak van ochtend duizeligheid
Duizeligheid bij het opstaan komt niet alleen voor bij mensen die wat ouder zijn. Mensen die diabetes en of Parkinson hebben kunnen ook sneller last hebben van duizeligheid bij het opstaan. Je kan er ook last van hebben als je bepaalde medicijnen gebruikt. Vooral door kalmeringstabletten kunnen er ook slaapproblemen en deze duizeligheid ontstaan. Mocht je het idee hebben dat jouw ochtend duizeligheid door medicijngebruik komt dan is het het beste om dit met je arts te bespreken.
Duizeligheid bij ons in de beddenshowroom
Bij ons in de showroom komt het wekelijks voor dat iemand bij het uitzoeken van een nieuw matras duizelig wordt. Dit heeft dan te maken met het steeds gaan liggen en weer opstaan waardoor de bloeddruk continue veranderd. Bij het opstaan heb je een lagere bloeddruk en als je dan opeens van een liggende houding naar een staande houding gaat ontstaat de duizeligheid. Zeker als dit, zoals in onze showroom, meerdere keren achter elkaar gebeurt. Wij adviseren dan heel rustig omhoog te komen en eerste op de bedrand te blijven zitten en dan pas langzaam op te staan.
Wat kun je zelf doen tegen duizeligheid bij het opstaan?
Als je vanuit een liggen positie opstaat doe dit langzaam. Als je eenmaal opzit blijf dan even rustig zitten en sta dan voorzichtig op. Bij het opstaan is het raadzaam dat je ergens steun van kan krijgen zoals een rollator of je nachtkastje. Voordat je opstaat kan het helpen om eerst even de beenspieren aan te spannen. Dit kun je doen door even je benen te strekken en de spieren aan te spannen. Het kan ook helpen om door middel van extra kussen of als je een verstelbaar bed hebt deze eerst even in een zittende positie te zetten en dan pas op te staan. Blijft gedurende de dag niet te lang staan. Als je ergens naartoe moet en je weet al dat je misschien lang moet staan is het misschien verstandig om een rollator mee te nemen.
Maak zo min mogelijk plotselinge bewegingen en probeer bukken te voorkomen. Drink voldoende (ongeveer 1,5 liter) water per dag en eet niet te veel in één keer. Pas op met het drinken van alcohol want alcohol verwijdt je bloedvaten, waardoor je sneller last kunt krijgen van duizeligheid. Koffiedrinken kan helpen tegen duizeligheid. Pas op met het nemen van een te warme douche want hier kan je gemakkelijk duizelig van worden. Als je klachten van duizeligheid hebt zorg dan dat je gedurende het douchen kunt vasthouden of dat je kunt zitten op een kruk. Als je gedurende de nacht vaak naar de WC moet kan het handig zijn om voor een potstoel of urinaal naast je bed te hebben. Deze zijn te koop en te huur bij een thuiszorgwinkel.