Narcolepsie

Wat is narcolepsie?

Narcolepsie is een vrij zeldzame ziekte waardoor u vaak plotseling in slaap valt overdag. Dit verschijnsel kan voor veel problemen zorgen in het dagelijks leven. Iemand die aan narcolepsie lijdt, valt gemakkelijk in slaap en heeft door de dag heen last van onbedwingbare slaapaanvallen. Deze aanvallen kunnen zich voortdoen wanneer u iets rustigs doet, zoals lezen of tv kijken, maar ook wanneer u actief bezig bent, bijvoorbeeld tijdens het fietsen.

Narcolepsie ontstaat meestal tussen de 15 en 35 jaar, maar het kan ook op andere leeftijden beginnen. Als u eenmaal narcolepsie heeft, dan kunt u er niet meer van genezen.

Wat u merkt van narcolepsie

Narcolepsie kenmerkt zich grotendeels met onbedwingbare slaapaanvallen overdag. Deze aanvallen komen vaak meerdere keren per dag en de slaperigheid kan een lange tijd aanhouden. Omdat de persoon overdag vaak in slaapt valt, is het doorslapen ’s nachts moeilijker. De nachtrust raakt versnipperd omdat u vaak wakker wordt. Naast de slaapaanvallen bent u overdag altijd moe, ongeacht of u goed geslapen hebt of niet.

Een ander symptoom van narcolepsie is een verschijnsel dat kataplexie heet. Hierbij verliest u uw spierfunctie. Dit gebeurt vaak plotseling en is gelukkig tijdelijk. Uw spieren worden dan ineens slap, bijvoorbeeld de spieren in uw benen, nek of gezicht. Dit gebeurt vooral wanneer u lacht, maar kan ook voorkomen als u schrikt of boos wordt. Kataplexie kan enkele seconden tot 2 minuten duren. Het is een gevaarlijk verschijnsel, want wanneer de spieren in uw benen ineens slap worden, kunt u makkelijk vallen.

Daarnaast kunt u last hebben van hypnagoge hallucinaties. Dit zijn heftige dromen die vooral voorkomen bij het inslapen of wakker worden. Deze dromen lijken vaak net echt en kunnen heel beangstigend zijn.

Nog een vervelend verschijnsel dat voor kan komen bij narcolepsie is slaapverlamming. Dit komt ook vooral voor tijdens het inslapen of net wanneer u wakker wordt. Uw spieren zijn dan helemaal verlamd en u kunt dan niet bewegen en praten. Soms komt de slaapverlamming voor in combinatie met de hypnagoge hallucinaties, u heeft dat levensechte dromen waarbij u zich niet kan bewegen.

Hoe ontstaat narcolepsie?

Narcolepsie ontstaat door een tekort aan hypocretine. Dit is een stofje wat in de hersenen het slapen en het wakker worden regelt. Zonder dit stofje raakt de regeling in de war en kunt u niet lang wakker blijven of niet goed doorslapen.

Er wordt vermoedt dat narcolepsie een auto-immuunziekte. Een auto-immuunziekte houdt in dat uw eigen afweercellen schade veroorzaken aan uw eigen lichaam. Bij narcolepsie veroorzaken de afweercellen schade aan de hersencellen die hypocretine maken. Waarom dit bij sommige wel en andere niet gebeurt, is onbekend.

Wat u zelf kunt doen bij narcolopsie

Het makkelijkste wat u zelf bij narcolepsie kunt doen, is regelmaat inbrengen in uw leven. Het beste is om elke ochtend op dezelfde tijd op te staan en elke avond op dezelfde tijd naar bed te gaan. Ook in het weekend. Daarnaast helpt het om overdag ook kort te slapen, zo’n 20 tot 30 minuten. Belangrijk is dat u dit ook weer op dezelfde tijd met regelmaat doet.

Ook is het belangrijk om genoeg te bewegen overdag, sport regelmatig of maak een wandeling. Het liefst sport u met iemand erbij. Mocht u plotseling in slaap vallen of spierverlamming ervaren, dan is het fijn dat er iemand bij is die u kan helpen. Voorkom ook situaties die aanvallen kunnen uitlokken, bijvoorbeeld saaie of emotionele situaties.

Geschreven door Chris Nederhorst